Wil jij een stukje ongebruikte tuingrond omtoveren in een mooie border, zodat je straks kunt genieten van de mooiste tuinplanten? Of ben je niet tevreden met de bestaande border en begin je graag opnieuw? Lees dan onze tips voor het aanleggen van een nieuwe border.
De voorbereiding voor een nieuwe border in je tuin
Misschien nog wel het belangrijkste van het aanleggen van een nieuwe planten border is de voorbereiding. Zorg dat je goed weet wat de omstandigheden zijn in de border die je voor ogen hebt.
Wat voor grond?
Heb je zandgrond in je tuin, of kleigrond? Is deze border hetzelfde als andere borders en delen van je tuin? Is de grond erg droog, of blijft deze misschien lang nat? Heb je zure of alkalische grond?
Hoeveel zon ?
Ligt je border in de volle zon, of meer in de schaduw (halfschaduw), of zelfs in diepe schaduw? Er wordt onderscheid gemaakt in Volle zon (meer dan 5-6 uur direct zonlicht), Halfzon ofwel Halfschaduw (maximaal 4 uur zon), Schaduw (minder dan 4 uur zon) en Diepe schaduw (vrijwel geen zon).
Hoeveel ruimte is er?
Probeer om een border niet te klein te maken. Wil je een border met zowel hoge als lage beplanting, dan heb je al snel een meter diepte nodig (hierin krijg je net een hoge laag, midden laag en voorgrond laag). Is je border kleiner of smaller, laat dan een van de lagen achterwege. Kijk ook of je de hoogte kunt benutten in je border. Bijvoorbeeld met een boompje, plant op stam, of met klimplanten.
Welke sfeer of tuinstijl?
Denk je aan een vaste planten border, of prairieborder met siergrassen? Of kies je liever voor een border met veel groenblijvende struiken? Wil je veel verschillende soorten planten, of werk je liever met groepen van dezelfde planten of plantvakken? Hou je van formele tuinen of informele tuinen, een strakke en moderne tuin of een romantische of natuurlijke tuin?
Hoeveel onderhoud?
Kies je voor een border met veel onderhoud, zoals een tuin met veel vormsnoei, een moestuin, of een Engelse Cottagetuin? Of kies je liever voor een border met weinig onderhoud, zoals een onderhoudsvriendelijke tuin met veel siergrassen en vaste planten of een tuin met veel heesters?
Planten kiezen voor je border
Als je (tenminste) al deze bovenstaande vragen hebt beantwoord, heb je al een vrij goed beeld van jouw nieuwe border. Pas als je eenmaal alle informatie hebt, kan je gaan zoeken naar de juiste planten.
Structuur planten
Begin met zogenaamde structuurplanten. Dit zijn planten die vorm en structuur geven aan je border. Bijvoorbeeld groenblijvende heesters. Maar ook grotere (groepen) vaste planten en siergrassen kunnen structuur geven aan je border.
Hoofdplanten (of Eye-catchers)
Welke plant of planten gaan de hoofdrol spelen in jouw nieuwe border? Denk aan planten die in meerdere seizoenen mooi of bijzonder zijn. Dit kunnen heesters zijn, een (meerstammige) boom of boompje, siergrassen of grote (groepen) vaste planten met bijvoorbeeld een lange of opvallende bloei.
Vulplanten
Nu je border structuur heeft en de belangrijkste plant of planten bevat, kan je de border verder aanvullen met planten die een toevoeging zijn voor je border, maar niet de hoofdrol spelen. Bloeiende vaste planten zijn hiervoor perfect, evenals siergrassen.
Bloembollen en eenjarigen
Om al eerder te genieten van bloei in de tuin, kan je bij de aanleg van een nieuwe border al meteen bloembollen planten. Zeker bij een vaste planten border is dit een goede manier om al sneller bloei te krijgen (de bloembollen bloeien dan, terwijl de vaste planten net beginnen met groeien). Zo heb je al in het (vroege) voorjaar volop bloei!
Omdat het soms best een tijd kan duren voordat een border mooi opvult, zijn eenjarigen (perkplanten of zomerbloeiers) ideaal als extra opvulling. Zo hebben de andere planten meer tijd om goed te groeien en zich te ontwikkelen, maar geniet je ook de eerste zomer al volop van een mooie en bloeiende tuin.
Tips voor het ontwerpen van een nieuwe border
- Zorg ervoor dat de planten elkaar afwisselen en aanvullen in bloei en bladvormen, zodat er het hele jaar een mooie border ontstaat.
- Probeer voor elk seizoen een of meerdere mooie planten te vinden, zodat de border door het jaar heen verandert. Dit maakt een border veel interessanter en zo beleef je de verschillende seizoenen optimaal in de tuin.
- Vergeet niet om bij elke plant rekening te houden met de planteigenschappen en gewenste omstandigheden (die je tijdens de voorbereiding op een rij hebt gezet). Planten die niet geschikt zijn voor de omstandigheden in jouw border of tuin, plant je beter niet (ook niet met extra veel verzorging).
- Als je een nieuwe border maakt, plaats de planten dan eerst in de kweekpot op de gewenste plek. Bekijk hoe deze plant daar staat en bedenk hoe deze er de komende tijd (en komende jaren) uit zal zien. Zolang ze nog in de potjes staan, kan je ze nog makkelijk een andere plek geven.
- De klassieke border indeling is hoge planten achteraan, minder hoge planten in het midden en lage planten vooraan. Toch kan je hier prima van afwijken als je jouw border wat spannender wilt maken. Plant bijvoorbeeld een hogere plant vooraan, die een wat transparante groeivorm heeft. Zo creƫer je meer diepte in de border.
- Plant liever niet aan in strakke rijen, maar laat planten wat verspringen. Dit geeft een minder strakke border en een meer natuurlijk effect.
- Plant vaste planten in groepen. Plant nooit maar 1 vaste plant, maar kies liever voor minstens 3. Zo heb je sneller een gevuld effect en lijkt een plant niet verloren te gaan tussen de andere planten. Ook voorkom je zo dat je te veel verschillende soorten door elkaar plant, wat al snel een onrustig geheel maakt.
- Probeer opeenvolgende bloei of sierwaarde te realiseren in je border. Zo is er telkens een andere plante of plantgroep die zorgt voor een mooie border.
- Onderschat niet de impact van kleur. Een bonte border is leuk, maar kan erg onrustig ogen, soms zelfs rommelig. Kies liever voor een beperkt kleurenpalet. Daarbij kan je kiezen voor kleuren die bij elkaar passen, of juist voor een mooi contrast zorgen.
- Geef bij/ na het aanplanten flink ruim water, ook als het bewolkt is, of zelfs als het regent. Zo weet je zeker dat planten een goede start krijgen en zakt de aarde goed rond de wortels.